Jak urządzić pokój dziecka, aby wspierać koncentrację?

Koncentracja a otoczenie dziecka

Czy możemy wspierać dziecko w osiąganiu skupienia poprzez aranżację przestrzeni? Jak najbardziej! Warto zacząć od mniej oczywistych elementów wnętrza – tych, których na pierwszy rzut oka nie widać. To, czym oddychamy, co czujemy i czego dotykamy, bezpośrednio wpływa na nasze samopoczucie i pracę zmysłów. Sposób, w jaki dziecko odbiera przestrzeń, kształtuje jego poczucie bezpieczeństwa, komfort emocjonalny i zdolność do koncentracji.

Przyjazne otoczenie może realnie wspierać dziecko w nauce i w zdobywaniu nowych umiejętności.

Czego zatem nie widać, a ma realny wpływa na komfort i koncentrację dziecka? Przeczytaj poniżej - na końcu wpisu znajdziesz tabelę z podsumowaniem:

POWIETRZE

To żadna niespodzianka :) Jakość powietrza jest znaczącą składową, wpływającą na koncentrację. Nieprzyjemny zapach, za mała ilość tlenu potrafi skutecznie rozproszyć. Dostęp do świeżego powietrza i odpowiednia wentylacja poprawiają skupienie na zadaniu oraz wydolność poznawczą. Otwórz okno, przewietrz pomieszczenie i rób to regularnie. Korzystaj z oczyszczaczy powietrza.

TEMPERATURA

Optymalna dla koncentracji temperatura pomieszczenia, to ok. 20-22°C 

przy wilgotności 40-60%. Unikaj przegrzewania pokoju dziecka!

W sezonie grzewczym lepiej założyć cieplejszy sweter niż rozkręcać mocniej kaloryfer. Powyżej 25–26°C pojawia się senność, spada tempo przetwarzania informacji, częściej popełniamy błędy. Ciepło obciąża układ nerwowy i sercowo-naczyniowy, co zmniejsza zasoby uwagi. 

HAŁAS

Nieprzyjemne odgłosy, stukanie, pogłos (echo) w pokoju, ale też brzęczenie lampki lub innego domowego urządzenia potrafią rozproszyć uwagę zmniejszając zdolność koncentracji. Przestrzeń odbieramy wszystkimi zmysłami, a słuch stale towarzyszy dziecku podczas nauki. Stwórz przyjazną, wyciszoną przestrzeń. Zadbaj o akustykę poprzez miękkie tkaniny, dywany, chropowate tynki. Jeśli możesz, stwórz strefę do nauki w spokojnym obszarze Waszego domu.

ZAPACH

Zapachy oddziałują na układ limbiczny, który jest odpowiedzialny za emocje 

i pamięć. Odpowiednie zapachy mogą poprawić nastrój, zmniejszyć stres 

i zwiększyć koncentrację. Możesz stosować olejki (miętowy, lawendowy, cytrusowy, rozmarynowy), które są przyjemne dla dziecka i tworzą relaksującą atmosferę. Najlepsze efekty daje subtelny aromat, a nie mocny zapach wypełniający cały pokój.

Pamiętaj także o regularnym wietrzeniu pokoju świeżo po remoncie. Lotne Związki Organiczne (LZO) – obecne w farbach, klejach, meblach z płyt wiórowych uwalniają się najintensywniej w pieszych tygodniach od wstawienia wyposażenia do wnętrza, czy też pomalowania ścian. Wdychanie LZO wpływa na funkcje poznawcze: pogarsza pamięć roboczą, szybkość reakcji i zdolność koncentracji.

UMIAR

Pokój dziecka jest pomieszczeniem, którego nie da się pomylić z żadnym innym. Jest wielofunkcyjne, często niewielkie i równie często współdzielone z rodzeństwem. To właśnie tu umiar rzeczy, wzorów, dekoracji ma kluczowe znaczenie. Porządek wizualny sprawia, 

że otoczenie jest czyste wizualnie i nie rozprasza. 

NATURALNE ŚWIATŁO

Światło dzienne reguluje rytm dobowy, poprawia nastrój i zwiększa zdolność skupienia.

To, czy ustawić biurko dziecka w okolicy okna zależy od jego poziomu problemów

z koncentracją. W każdym przypadku warto zapewnić przesłonięcie okna materiałem,

który rozproszy mocne światło nie tworząc wyraźnych kontrastów. To ważne zwłaszcza 

w przypadku dzieci w spektrum. 

OŚWIETLENIE

Przez większą część roku musimy doświetlać wnętrze oświetleniem sztucznym - nawet

w ciągu dnia. Dlatego wybieraj lampy dobrej jakości! Lampy nie mogą migotać, brzęczeć 

i oślepiać oczu. Zadbaj o warstwy oświetlenia, czyli stosuj kilka lamp: oświetlenie ogólne 

z miękkim światłem, boczne kinkiety dodające klimatu, lampka nocna, nastrojowa pozwalająca zasnąć. W okolicach biurka (lub bezpośrednio nad nim) stosuj oprawy

z regulacją mocy i natężenia światła.

DREWNO

Drewno przyjemnie koi zmysły: pochłania dźwięki, jest ciepłe w dotyku, w zależności

od gatunku może pachnieć, a jego naturalna barwa i kolorystyka uspokaja system nerwowy. Badania w szkołach pokazują, że dzieci uczące się w przestrzeniach z drewnem miały niższe tętno spoczynkowe, mniej stresu i lepszą zdolność skupienia. Dlatego warto wybrać np. drewniany blat biurka, który ma bezpośredni kontakt z użytkownikiem.

KOLORY

Kolory mogą wpływać na zdolność koncentracji, np. niebieski i zielony sprzyjają skupieniu, ale czy każda zieleń działa pozytywnie? Nie! Intensywna, soczysta zieleń oddziałuje podobnie na psychikę człowieka, jak intensywna czerwień. Dlatego ogranicz paletę kolorów i wzorów. Stwórz wnętrze stosując odcienie jasne, ciepłe i neutralne. 

Pamiętaj o tym, żeby przetestować kolor farby na ścianie. Sprawdzaj też ilość związków LZO w opisie producenta - idealnie, gdy wynoszą zero.

ARANŻACJA

Każdy pokój ma swoje ograniczenia metrażowe, dlatego poprawny układ ułatwia dziecku poruszanie się w nim. Wyznacz jasną strefę nauki oddzieloną od miejsca zabawy

i odpoczynku. Mogą tu pojawić się fizyczne przegrody, jak zasłony, wyższe regały,

czy panele akustyczne, które wyraźnie wydzielą tę przestrzeń. Porządek i mała ilość przedmiotów w tej strefie jest kluczowa, aby zmniejszyć stres i poprawić zdolność koncentracji.

PRZECHOWYWANIE

Pokoje dziecięce mają najbardziej różnorodne wyposażenie względem reszty domu. Przechowywanie ubrań, książek, zabawek i innych przydasiów mocno obciążają metraż pomieszczenia. Wybieraj meble pojemne, estetyczne i łatwe w użytkowaniu. Zminimalizuj ilość rzeczy ustawionych na otwartych półkach, czy regałach - rotuj nimi, chowając część 

w zamykanych szafkach. Stosuj jednolite pudełka lub kosze, które kategoryzują przedmioty, dbając o porządek wizualny. 

ROŚLINY

Dodaj rośliny! To proste i skuteczne wprowadzenie elementów żywej natury 

do wnętrza. Zieleń w otoczeniu obniża poziom stresu, poprawia nastrój, relaksuje

i oczyszcza powietrze. Zastosuj bezpieczne gatunki roślin. W pokoju malucha ustaw

je poza zasięgiem małych rączek. Możesz tworzyć z roślin efektowne kompozycje, wieszając je wyżej na ścianie – w osłonkach, kwietnikach, na półkach.

RUCH

Jeśli to możliwe, łącz naukę z ruchem. Recytacja wiersza, powtarzanie tabliczki mnożenia czy próba szkolnej prezentacji mogą odbywać się podczas prostych aktywności – bujania, spaceru czy lekkiego ruchu. Jeśli jednak dane zadanie wymaga skupienia w bezruchu,

nie zapominaj o aktywnych i regularnych przerwach, które pozwalają dziecku odpocząć 

i odzyskać koncentrację.

DEKORACJE

A dokładniej – dekoracje z działu dziecięcego. Jeśli szukasz dywanu, lampki czy dodatków do pokoju, lepiej omijaj typowo dziecięce kolekcje. Dlaczego? Bo większość takich produktów jest przesadnie wzorzysta i krzykliwie kolorowa. Przykład? Dywan w intensywne barwy z kontrastową drogą – zamiast neutralnej bazy do zabawy na podłodze staje się dominującym elementem, który rozprasza i zabiera przestrzeń.

Dużo tego? Tak! Sposób na sprzyjające warunki wspierające koncentracja w pokoju dziecka - u każdego wygląda inaczej i u każdego stosuje się inną aranżację i zasady. 

Nie ma jednego przepisu – przestrzeń powinna odpowiadać indywidualnym potrzebom. Poniżej znajdziesz skrótowe opracowanie najistotniejszych elementów otoczenia,

które warto przeanalizować, aby poprawić koncentrację dziecka.